Duurzaamheidscore: impact funderingsproblematiek op de waarde van gebouwen 1/2
Deepdive in de duurzaamheidscore
In de blogreeks ‘Deepdive in de duurzaamheidscore’ zoomen we in op de afzonderlijke datapunten binnen de duurzaamheidscore en welke impact dit heeft op de waarde van gebouwen. Dit blog bestaat uit twee delen. In dit eerste deel behandelen we het onderwerp funderingsproblematiek. Wat houdt het in, welke gebieden hebben de meeste problematiek en wat zijn de oorzaken? Lees snel verder.
Wat houdt funderingsproblematiek in?
De funderingsproblematiek van gebouwen in Nederland verwijst naar de problemen en uitdagingen die ontstaan door bodemdaling, verzakkingen en instabiliteit van gebouwen in verband met de Nederlandse bodemgesteldheid. Dit probleem wordt vaak veroorzaakt door factoren zoals bodemdaling, het gebruik van houten paalfunderingen, verschillende grondsoorten en schommelingen in de grondwaterstand.
Het leidt tot scheuren in gebouwen en vereist vaak kostbare funderingsreparaties en herstelwerkzaamheden. De funderingsproblematiek in Nederland heeft financiële en technische implicaties voor huiseigenaren, de bouwsector en de overheid.
In het verleden waren er weinig regels en normen met betrekking tot funderingen en bodemonderzoek, wat heeft bijgedragen aan de problemen. Pas de laatste jaren is er meer aandacht voor de problematiek en zijn er strengere eisen gesteld aan funderingsonderzoek en -herstel.
Gebieden met meeste de meeste funderingsproblematiek
Funderingsproblematiek komt in Nederland het meeste voor in gebieden met specifieke bodemgesteldheden en geohydrologische omstandigheden. Enkele regio’s die bijzonder gevoelig zijn voor funderingsproblemen zijn:
- West-Nederland, waaronder Randstad: Dit gebied heeft te maken met inklinking van veengebieden, grondwateronttrekking en stedelijke ontwikkeling. Hier zijn veel historische gebouwen met houten paalfunderingen die kwetsbaar zijn voor verzakking.
- Laaggelegen gebieden en polders: Gebieden onder zeeniveau, zoals delen van Zeeland en Zuid-Holland, hebben een hoge grondwaterstand en zijn daarom gevoelig voor problemen met funderingen. Verzakking kan optreden wanneer het grondwaterpeil niet goed wordt beheerd.
- Kustgebieden: Delen van de Nederlandse kust, zoals de duinen en de Waddeneilanden, hebben specifieke bodemomstandigheden die funderingsproblemen kunnen veroorzaken, vooral in gebieden met een hoog zoutgehalte in de bodem.
- Noord- en Oost-Nederland: In sommige gebieden met kleigrond kunnen funderingsproblemen optreden vanwege de krimp en zwelling van de kleigrond als gevolg van schommelingen in de grondwaterstand.
Funderingsproblemen zijn niet beperkt tot specifieke regio’s en doen zich in heel Nederland voor. De ernst van de problematiek varieert van plaats tot plaats.
Wat zijn de oorzaken van funderingsproblematiek?
- Bodemdaling: Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder het winnen van grondwater, de inklinking van veengebieden, en het belasten van de bodem met bebouwing. Bodemdaling leidt tot verzakking van gebouwen, scheuren in muren, en problemen met rioleringen.
- Houtrot in paalfunderingen: In veel oudere steden in Nederland zijn houten paalfunderingen gebruikt, omdat deze goed bestand waren tegen de natte bodem. In de loop van de tijd kunnen deze houten palen gaan rotten als ze blootgesteld worden aan zuurstof. Dit leidt tot verzakkingen en instabiliteit van gebouwen.
- Klein- en veengrond: Sommige grondsoorten zijn gevoeliger voor funderingsproblemen dan andere. Klei- en veengronden hebben bijvoorbeeld de neiging om te krimpen en uit te zetten afhankelijk van de vochtigheid. Dit kan leiden tot scheuren in gebouwen.
- Schommelingen in de grondwaterstand veroorzaakt door mensen: Te lage grondwaterstanden kunnen leiden tot uitdroging van houten palen, terwijl te hoge grondwaterstanden tot aantasting van de fundering kunnen leiden.
Impact op de waarde van een gebouw
Lees meer over de impact van funderingsproblematiek op de waarde van een gebouw in deel twee van deze blog.